از زمانهای گذشته تا به امروز صحبت از فناوری و تاثیر آن بر زندگی وجود داشته تا جایی که امروز دیگر زندگی بدون فناوری آن کیفیت مورد نظر را نخواهد داشت.
از آنجا که انسان در تطبیق زندگی خود با تکنولوژی به سرعت رو به جلو حرکت می‌کند اما در برخی موارد استفاده از فناوری صحبت از اختلال یا تخریب کیفیت مثبت زندگی شده است. بهبود همه جانبه کیفیت زندگی از مسائل اصلی در جوامع پیشرفته امروزی است. با توجه به پیشرفتهای چشمگیر و قابلیتهای فناوری اطلاعات و ارتباطات، یکی از روشهای کمک کننده در مسیر بهبود کیفیت زندگی همان استفاده از این تکنولوژی است.
در کل فناوری اطلاعات و ارتباطات مجموعه‌ای از سخت‌افزار و نرم‌افزار به همراه فکر است که گردش و بهره‌برداري از اطلاعات را امکانپذیر می‌سازد. این مفهوم از تعامل بخشهای رایانه، اطلاعات و ارتباطات مخابراتی به وجود می‌آید. امروزه فناوري اطلاعات و ارتباطات رشد گسترده‌ای بین کشورهاي مختلف داشته و مزایاي فراوانی در بهبود کیفیت زندگی ایجاد کرده است. از این رو براي جذب منافع حاصل از فناوري اطلاعات و ارتباطات، باید این فناوري اجرا و به صورت کارآمد استفاده شود.
این امر بسیار مهم است که اگر کشورهای در حال رشد شکاف دیجیتالی در کشور یا میان کشورهای دیگر را به خوبی شناسایی نکرده یا به آن بی‌توجهی کنند به راحتی با عقب‌ماندگی رو به رو خواهند شد. این موضوع جایگاه فناوري اطلاعات و ارتباطات را در رشد و پیشرفت کشورها نشان می‌دهد و ضرورت دسترسی و استفاده از فناوري اطلاعات و ارتباطات را به خوبی مشخص می‌سازد.
در دنیای کنونی که زندگیها غرق در تکنولوژی است کمتر کشوری است که تجربه‌ای در زمینه گسترش فناوری اطلاعات و ارتباطات در مناطق مختلف شهری و روستایی کشور خود نداشته باشد. از این رو بسیاری از متخصصان یا صاحب‌نظران مسائل توسعه‌ای در کشورهای در حال پیشرفت معتقدند استفاده صحیح از فناوری اطلاعات و ارتباطات و آموزش فنون و روشهای نوین می‌تواند بر بهبود کیفیت زندگی و میزان تولیدات گوناگون آن سرزمین بیفزاید و در بهبود کیفیت زندگی مردم یاری رسان باشد. گسترش وسایل ارتباطی، سهولت دریافت پیام از رسانه‌ها و دسترسی کافی و به موقع به اطلاعات بی‌شک اثرات زیادي بر کیفیت زندگی انسانها در هر نقطه از کره خاکی خواهد داشت است.
در فناوری اطلاعات و ارتباطات به صورت بالقوه این توان وجود دارد که با به کارگیری مناسب نقش تاثیرگذاری در تسریع توسعه و پویایی اجتماعی و اقتصادی در جامعه را داشته باشد. فناوري اطلاعات و ارتباطات مزایا و پتانسیلهاي بالایی براي پیشبرد اهداف توسعه یک جامعه دارد به طوري که گسترش آن منجر به افزایش درآمد، بالا رفتن کیفیت زندگی، برابري در ارائه خدمات و افزایش قدرت تأثیرگذاري مردم جامعه در سیاستهاي دولت خواهد شد.
در سالهاي اخیر درخواست استفاده از فناوریها و راهکارهای مرتبط با فناوری اطلاعات و ارتباطات در کشورهاي در حال توسعه قابلیتها و امکانات زیادي را براي ایجاد تحول به وجود آورده است. دستیابی فرصتهاي فراوان براي مردم جامعه، عبور از شکاف دیجیتالی و دسترسی به منافع اطلاعاتی و فراهم‌آوري خدمات به وسیله فناوري اطلاعات و ارتباطات، می‌تواند نخستین مرحله در این تحول باشد.
البته ورود تکنولوژی و فناوری برای نخستین بار همیشه با مقاومت در استفاده از آن مواجه شده حتی زمانی که منافع اقتصادی اثبات شده‌ای با خود به همراه داشته. این امر دلیلی واضح بر وجود کمبود اطلاعات و ناآگاهی است. از این رو منافع حاصل از انقلاب اطلاعاتی و ارتباطاتی تنها به شهروندان و اشخاص خاص محدود نشده بلکه در مفهوم کلان می‌تواند تأثیرات وسیعی بر اقتصاد ملی و جهانی داشته باشد.
توسعه فناوری اطلاعات و ارتباطات در هر جامعه‌ای درهای جدیدی برای استفاده از امکانات نامحدود باز کرده و با خود کاهش فقر به همراه دارد. دسترسی به فناوری اطلاعات و ارتباطات به جذب و نگهداری مشاغل و زنده ماندن اقتصادی کمک کرده و چشم‌انداز مثبتی از آینده در پیش خواهد داشت.
تاثیر آموزش الکترونیک بر زندگی
بحث آموزش الکترونیک در سالهای اخیر به میان آمده و بسیاری از موسسه‌ها و شرکتها سعی بر گسترش آن داشتند. عوامل افزایش یا کاهش دهنده کیفیت زندگی خانواده‌ها یا جوامع بشری از مزایا و معایب آن به شمار می‌روند. آرامش، انتخاب رشته مورد علاقه، رهایی از مشکلات و هزینه‌هاي رفت و آمد، امکان دسترسی در هر زمان و مکان و امکان استفاده از منابع الکترونیکی و کتابخانه‌هاي دیجیتال می‌تواند ارتقاي دانش افراد جامعه را فراهم کند.
ویدئو کنفرانسها و تالارهاي مجازي گفت‌وگو به راحتی ارتباط دانشجو با استاد و دانشجویان دیگر را در هر نقطه جغرافیایی فراهم می‌کند. البته نباید فراموش کرد دسترسی به این امکانات مستلزم تجهیزات مناسب و اینترنت پرسرعت است. طرح آموزش الکترونیک به سرعت رو به افزایش است و بسیاري از خانواده‌ها براي کنترل فرزندان خود و کاهش هزینه از آن استقبال کرده‌اند. اما می‌بایست در نظر داشت که بسیاري از فنون و مهارتهاي یادگیري در ارتباطهاي نزدیک و فیزیکی موثرتر است و آموزش الکترونیک به تنهایی نمی‌تواند تمام ابعاد مهارتهاي یادگیري را پوشش دهد.
تاثیر فناوری در زبان و فرهنگ
از مهمترین دستاوردهای فناوری تاثیر آن در فرهنگ و زبان ملتهاست. جهانی شدن فناوری به اجبار برخی از واژگان بیگانه را وارد زبان کرده و کاربران به ناچار از آنها استفاده کرده، به آنها عادت کرده و در زندگی روزمره از آنها استفاده می‌کنند. همین امر باعث می‌شود فرهنگ جدیدی از واژگان میان افراد جامعه شکل بگیرید.
این زبان که بیشتر میان جوانان و استفاده کنندگان از فناوری رواج دارد باعث بدارتباطی، کج‌فهمی و شکاف ارتباطی آنها با دیگر افراد جامعه شده و مشکلات دیگری را با خود به همراه می‌آورد. همین امر به ظاهر ساده باعث عقب افتادگی در علوم و فناوری کشورهای در حال پیشرفت خواهد شد. عمیقتر شدن این شکاف به معناي فاصله گرفتن اقتصادي، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی کشورهاست که نتیجه آن تحمیل کالاها و تولیدات فرهنگی صاحبان فناوري براي سست کردن باورها، سنتها و فرهنگهاي کشورهاي در حال توسعه است. پیامد این شکاف نوعی استثمار فرهنگی، بحران بی‌هویتی نسل جوان یاس و افسردگی در سطح جوامع خواهد شد. جوامعی که متحمل بروز ناهنجاریهاي اجتماعی روز افزون از قبیل بزهکاري، دزدي، میل به اعتیاد، افزایش طلاق و سست شدن بنیانهاي خانوادگی و… خواهد شد.
تجربه نشان می‌دهد رابطه میان فناوري اطلاعات و کیفیت زندگی رابطه‌اي مستقیم، همسو و همجهت است. انسان موجودي چند وجهی است و استفاده از فناوریهاي جدید نمی‌تواند بسیاري از رفتارهاي او را تبیین کند. از این رو انتظار می‌رود تامین فناوري به کیفیت زندگی کمک کند.
با توجه به آنچه گفته شد دولتها باید پاسخگوي نیازهاي توسعه‌اي مردم بوده، تنگناها و موانع موجود را برطرف کرده و ظرفیتهاي لازم را پدید آورند. با ورود به عصر فناوری اطلاعات، دیجیتال و دیجیتالی کردن خدمات و فرآیندها دولتها مجبورند بحث کیفیت زندگی را جدي و به عنوان راهنماي این حرکت توسعه اي دنبال کنند. تامین دسترسی آسان و ارزان به آخرین دستاوردهاي فناوري و فراهم کردن امکانات لازم براي یادگیري مستمر دانش و مهارتهاي مورد نیاز در استفاده درست از آن را جهت افزایش کیفیت زندگی خانواده‌ها فراهم کنند.